 |  | Tips voor de moestuin Teelt van vroege bloemkool |  |
Vroege bloemkool.
Ook vrijstersteelt genoemd.
Familie van de kruisbloemigen. |
 |
Kennismaking:
Van die familie is deze kool bij vele tuinders de moeilijkste. Nog meer dan bij
de andere kolen is een goede teelttechniek van groot belang. Wat is er nu beter dan een biologisch geteelde bloemkool,
groot geworden op een bed van compost en groenbemester (foto 1) ? Deze groente laat zich “gemakkelijk” telen ondanks
de reputatie wat moeilijk van karakter te zijn. Telen lukt het hele jaar door, maar nu bekijken wij vooral de teelt die ook wel
eens de vrijster- of vroege teelt wordt genoemd. |
Wat heeft deze groente ons te bieden per 100 gram vers product ?
- Voedingsstoffen : 3 g koolhydraten ; 2 g eiwit en 0,3 g vet
- Mineralen : 20 mg calcium ; 0,5 mg ijzer
- Vitaminen : 0,03 mg caroteen (provitamine A) ; 0,05 mg B1 en 0,07 mg B2 ; 80 mg C
- Voedingswaarde : 23 kcal
Rassen, die voor deze teelt het best geschikt zijn:
- Odysseus (zie biologische zadenlijst Z 443, zaadhuis Bingenheimer) : voor vroege teelt, ook voor herfstteelt.
Is niet “zelfdekkend”, d.w.z. plooit zijn bladeren niet over de “bloem”
- Mechelse Vroege: een oud ras, geteeld in de streek rond Mechelen ; dit is een tuinderselectie (foto 2)
- Wonder der 4 Jaargetijden: een oude, klassieke soort die zowel voor de vroege teelt, als in de zomer en herfst kan
gezaaid worden ; staat jammer genoeg (nog) niet in onze bio-zadenlijst, maar Vilmorin biedt ze aan als zaadvast ras ; is wel zelfdekkend (foto 3)
- Alpha: hagelwitte bloemkool, een oud ras voor de vroege- en de zomerteelt ; ook geschikt voor de de weeuwenteelt
Tips bij het zaaien en teeltzorgen:

- Zaaigrond mag niet teveel voedingsstoffen bevatten, anders krijgt men opgeschoten planten met weinig beworteling die niet zo sterk zijn.
- De samenstelling : 1/3 pot-grond, 1/3 tuingrond, 1/3 turf of beter nog cocopeat-resten. Wat lavameel of basaltmeel eraan toevoegen (foto 4).
- Zaai dun op rijen onder koud glas op zaaibed vanaf februari tot half maart (zaai meerdere keren kleine partijen). Zaden lichtjes
afdekken en goed aandrukken (foto 5).

- Verspenen is noodzakelijk om later een “bloem” als cadeau terug te krijgen. Dit gebeurt als de planten op het
zaaibed 8 tot 12 cm groot geworden zijn. Hierdoor krijgen de planten een stevig wortelgestel en is de kans op een groeistilstand veel kleiner.
- Verspenen gebeurt best niet té vroeg daar het frêle stammetje toch wat sterkte moet hebben. Dit moet je wel doen met
de nodige voorzichtigheid.
- Uit het zaaibed halen en verspenen in “verspeengrond”. Dit is een mengsel van 45 % compost en 45 % potgrond,
met wat lavagruis (5 %) en eventueel wat organische meststof. Diameter van de potten : 7 cm.

- De verspeende planten best in een teil zetten en water in de teil geven. Water moet binnen het kwartier zijn verdwenen, zo niet staat
er teveel in (foto 6).
- Na een tiental dagen is de beworteling in de potten nagenoeg compleet (foto 7).
- Uitplanten op het perceel van de bladgewassen, als het kan onder gaas ; afstand 60 × 60 cm (foto 8).
- Bemesting bladgewassen : compost en groenbemester. Eventueel indien nodig wat aanvullen met een organische meststof.
- Bloemkolen moeten kunnen doorgroeien en vragen voldoende vocht en voeding (foto 9).

- Zuurtegraad (pH) = 6,5 voor zandbodem ; zand-leem : tussen 6,5 en 7 ; kleigrond : 7.
- Vruchtafwisseling is hier van het allergrootste belang, want de knolvoetschimmel brengt grote schade toe aan de plant.
Ziekten en plagen:
- Staan deze schatten van kolen onder gaas, dan is verdere gewasbescherming overbodig, maar er wel voor zorgen dat de tent goed is afgesloten.
- Koolkragen aanbrengen is geen overbodige luxe, als de planten onbeschermd staan. De kraag moet vooral de stam goed afsluiten om
te verhinderen dat de maden de wortelstam bereiken. Een kraag die het goed doet en vooral eenvoudig is, ziet er als volgt uit :
een stuk stevige plastiek (bv. van voederzakken), een vierkant van 15 × 15 cm. Van één zijde naar het midden toe wordt een
snede aangebracht en vanuit het centrum nog een korte schuine snede. Vervolgens wordt de kraag rond de stam aangebracht, een weinig over
elkaar gelegd en geniet (foto 10).

- Verder kan op de kraag een zegel worden gelegd dat bestaat uit 50 % lavagruis en 50 % bentoniet. Een beetje water aan toevoegen
en mengen ; daarna aanbrengen op de kraag rond de stam (foto 11).
- Rupsen afkomstig van het koolwitje kunnen worden weggevangen ; indien het aantal en de vraat te groot wordt, kan een bacterie worden
ingezet, nl. de Bacillus thuringiensis. Is ongevaarlijk voor mens en dier, uitgezonderd voor de rupsen van het koolwitje en de kooluil.

- Klemhart : een tekort aan molybdeen (Mo). De hartbladeren zijn misvormd ; ze blijven klein en zijn smal en gebobbeld. De bloem blijft
weg, omdat het groeipunt geklemd zit tussen de vervormde hartbladeren. Komt vooral voor op zure bodem en in combinatie met teveel stikstof
tijdens de opkweek.
- Boorders : komt voor naarmate de plant ouder is bij het uitplanten. Een kleine en waardeloze bloem is het resultaat. De onderstam versmalt
en verteert uiteindelijk, waardoor de groei stremt.

- Bij kolen is een goede vruchtafwisseling van groot belang. Daarom zullen de kolen die op het perceel van de bladgewassen terechtkomen,
slechts om de 6 jaar terugkeren. Zodoende worden de schimmels die door de kool ontwikkeld werden, door de opeenvolgende groenten afgebroken en
krijgt knolvoet geen kans. Het 8-slagsysteem biedt voor dit probleem een goede oplossing.
- Groenbemesters die tot de familie van de kruisbloemigen behoren (mosterd, bladrammenas, enz.), worden om deze reden best niet gebruikt,
omdat de knolschimmel knolvoet zich verder kan ontwikkelen. Het teeltplan wordt grondig overhoop gehaald.
- Gebruik dus wel “neutrale” groenbemesters die niet tot een groentefamilie behoren. Zeer goed zijn grassoorten en Phacelia.
Heerlijk biologisch !!!
Jos Van Hoecke Voor geregistreerde leden zijn deze tuintip en nog vele andere, altijd beschikbaar op de ledenpagina"s. Alle informatie om lid te worden vindt u hier. Leden van Velt Wichelen kunnen hier klikken om zich te registreren of aan te melden. |  |